Vetverlies of gewichtsverlies worden vaak onderling verwisseld. Beiden zijn nochtans helemaal anders! Je kan 2 kg gewicht verliezen zonder 1 gram vet te verliezen. Indien jouw doelstelling afvallen is, spreek je beter over ik wil x aantal kg vet verliezen in plaats van ik wil x aantal kg gewicht verliezen.

1. 1. Wat verlies je tijdens het afvallen
   2. Diëten die misbruik maken van het verschil tussen gewichtsverlies en vetverlies
   3. Minder extreme diëten
   4. Hoe weet ik of ik vet aan het verliezen ben

Wat verlies je tijdens het afvallen?

Bij het afvallen zal je nooit enkel vet verliezen. Bij de meeste diëten zal je een daling hebben van:

• Vetmassa
• Spiermassa
• Glycogeen
• Maag- en darminhoud
• Lichaamsvocht

Vetmassa

Gelukkig verlies je ook vet tijdens het afvallen! 😉 In 1 kilo vetmassa zitten 7000 kilocalorieën. Stel dat je 7 dagen 1000 kilocalorieën minder dan je energiebehoefte eet, dan verlies je op één week tijd dus 1 kilo vetmassa.

Spiermassa

Hoe sneller je afvalt, hoe minder eiwit je eet en hoe minder je beweegt hoe meer spiermassa je zal verliezen tijdens het afvallen. Bij extreme diëten verlies je vaak zeer veel gewicht in een korte tijd, heb je te weinig eiwit en heb je al zeker niet de energie om veel te bewegen. De perfecte omstandigheden dus om veel spiermassa te verliezen! Voldoende spiermassa is belangrijk om je metabolisme op pijl te houden, voor je gezondheid, een hoge levenskwaliteit te verzekeren,… Spiermassa verliezen is dus nooit goed. Sneller afvallen is dus zeker niet altijd beter!
Zelfs als je trager afvalt is het niet gemakkelijk om al jouw spiermassa te behouden. Tijdens het afvallen maak je het best gebruik van een diëtist of voedingscoach die ook beweegtips kan geven. Dankzij krachttraining en voldoende eiwit eten kan je jouw spiermassaverlies beperken.

Glycogeen

Dit is de koolhydraat voorraad in ons lichaam. In ons lichaam zit elke gram koolhydraat opgeslaan met 3-4g water. Als je afvalt eet je minder dan vroeger en zal je dus ook minder koolhydraten eten. Een daling van 150g opgeslagen koolhydraten kan gemakkelijk zorgen voor een daling van 600g aan lichaamsgewicht.

Maag- en darminhoud

Als je minder calorieën eet, eten de meeste mensen een kleinere portie. Dit zorgt voor een daling van de maag- en darminhoud en zo voor een daling van het lichaamsgewicht. Dit hoeft echter niet zo te zijn. Zo eten sommige mensen net meer groeten en fruit tijdens het afvallen. Dit kan dan voor een stijging van de maag- en darminhoud zorgen.

Lichaamsvocht

Je kan naast maag- en darminhoud en de koolhydraatvooraad in het lichaam nog op andere manieren vocht verliezen. Eet je bijvoorbeeld minder kant en klare maaltijden ga je vaak minder zout eten dan vroeger. Dit zorgt ervoor dat je lichaamsvocht kan dalen. Ook andere kruiden buiten zout kunnen ervoor zorgen dat je meer vocht vasthoudt. Als ik spaghetti eet weeg ik bijvoorbeeld 2,5 kilo meer de dag erna. Die plotse stijging van lichaamsgewicht heeft gelukkig niets te maken met een stijging van de vetmassa, maar met een stijging van het lichaamsvocht doordat meer zout was dan ik normaal gewoon ben: Parmezaanse kaas en spaghetti kruiden bevatten beiden veel zout.

Diëten die misbruik maken van het verschil tussen gewichtsverlies en vetverlies

Verlies 5 kilo in 5 dagen!

10 kilo afvallen in 1 maand!

5 kilo per week verliezen!

Zo kan ik nog vele voorbeelden geven. Diëten die claimen dat je X aantal kilo in X aantal tijd verliest vind je overal. Dit is enkel een truc om meer mensen te lokken en zo meer geld te verdienen.
Vaak zijn de diëten die gebruikt worden  een detox dieet ( ontgiftingskuur ) of een koolhydraatarm dieet.
Bij deze diëten kan je inderdaad een enorme hoeveelheid afvallen in een korte tijd, maar is het ook echt vet dat je verliest?

Detox dieet of ontgiftingskuur

Dit is een dieet die vaak steunt op het gebruik van sapjes etc. Dit is zeker NIET gezond. Ik schreef er een volledig artikel over dat je hier kan lezen. In het kort: tijdens dit dieet maak je vaak gebruik van veel dranken en sapjes en minder voedsel met een vaste consistentie. Dit zorgt dus voor een daling van de maag- en darminhoud. Er worden zeer weinig koolhydraten geconsumeerd waardoor je op enkele dagen tijd al gemakkelijk 1,5 kg aan vocht kan verliezen. Aangezien je te weinig eiwit eet daalt je spiermassa. Gelukkig kan je op enkele dagen geen tientallen kilo’s spiermassa verliezen. Tijdens een detox dieet verlies je gelukkig ook wat vetmassa. Dit is echter zeer beperkt want een detox dieet wordt (gelukkig) nooit lang gedaan.
Als je een detox dieet volgt verlies je dus snel een 4 kg op enkele dagen tijd, maar dit is voornamelijk vocht, een daling van de maag- en darminhoud en in mindere mate spier- en vetmassa.

Koolhydraatarm dieet

Bij dit dieet eet je zeer weinig koolhydraten. Doordat je zo heel wat minder calorieën eet dan oorspronkelijk, verlies je vet. Maar je verliest heel wat meer gewicht dan dat je vet verliest. Zeker in het begin! Zo verlies je tijdens de eerste dagen heel wat glycogeen. Dit zorgt al zeer snel voor een daling in het lichaamsgewicht van 1,5kg (net zoals bij een detox dieet dus).
Bij een koolhydraatarm dieet verlies je dus in de eerste week heel wat vocht. Hierna is een daling van lichaamsgewicht voornamelijk te wijten aan vet verlies en in mindere (hopelijk) mate spiermassa verlies.

Minder extreme diëten

Ook bij minder extreme diëten zal je in het begin meer verliezen dan vetmassa alleen. Alleen verlies je heel wat minder spiermassa, vocht en maag- en darminhoud ten opzichte van extreme diëten. Het is heel gewoon dat je tijdens het afvallen in de eerste week meer gewicht verliest dan later tijdens het afvallen, maar je verliest wel evenveel vet in week 1 dan in week 6.

Voorbeeld van verschil gewichtsverlies en vetverlies

Fien wil 0,5 kg vet per week verliezen.
Ze zal elke dag 500 kcal minder dan haar energiebehoefte moeten eten per dag om deze doelstelling te bereiken.

Op het einde van week 1 zal Fien dus 0,5kg vet verloren hebben, maar ze zal 1,3 kg gewicht verloren hebben!
In het begin verliezen veel mensen meer lichaamsgewicht door een daling van de koolhydraatvoorraad, maag-en darminhoud, lichaamsvocht etc. Gewichtsverlies is dus zeker niet hetzelfde als vetverlies! In realiteit is het ook na week 1 heel moeilijk om te bepalen of je al dan niet vet aan het verliezen bent via de weegschaal. Zo kan je lichaamsgewicht plots dalen of stijgen.

Hoe weet ik of ik vet aan het verliezen ben?

Aangezien de weegschaal niet betrouwbaar is om te bepalen hoeveel vet we aan het verliezen zijn moeten we op een andere manier werken. Vetpercentage meting biedt hiervoor de oplossing. Aan de hand van een vetpercentage meting kan je bepalen of je al dan niet op het ‘juiste pad’ bent: verlies je teveel spiermassa of verlies je voornamelijk vet,… .
Tijdens het afvallen is het maximaliseren van het vetverlies en het minimaliseren van het spiermassa verlies altijd het doel.

Het vetpercentage kan op heel wat verschillende manieren gemeten worden. Allen hebben hun eigen voor- en nadelen. Bij Move2Health werken we met huidplooimeting en Bio-elektrische impedantie analyse.